Romantik ilişkilerin, bireylerin psikolojik ve fizyolojik sağlığına etkileri oldukça büyüktür. Kimi zaman ilişki içerisindeyken “İlişkim Sağlıklı Mı?” diye düşündüğünüz mutlaka olur. Bazı ilişkiler sağlıklıyken bazıları ise maalesef sağlıksız ve toksik ilişkilere dönüşebiliyorlar.
Peki sağlıklı ilişki nedir?
Sağlıklı ilişki; bireyin kendi istek, ihtiyaç ve arzularını ihmal etmeden partnerinin de ihtiyaçlarına öncelik verebilmektir. Dinlemek, dinlenmek, düşünmek, düşünülmek, fedakarlık etmek ve fedakarlık görmektir. Yani aslında kısaca alma ve verme dengesinin eşit olduğu, bu dağılımın adil bir şekilde yapıldığı bir ilişki türüdür. Aynı zamanda sağlıklı ilişki, bireylerin özsaygısını, öz yeterliliğini arttıran ve çatışmaları çözmek için onlara fırsat tanıyan ilişkidir.
Bazen bazı ilişkilerde ise bunları görmekten ziyade ilişkide problemleri, mutsuzlukları görürüz ve partnerin nasıl biri olduğunu sorgulamaya başlarız. Partnerinizin bir anı bir anını tutmuyor mu, bir gün sizi bulutların üzerine çıkarırken ertesi gün üzerinize basıp geçiyor mu? İşte bu noktada değerlendirmeniz gereken bir soru daha vardır ki; “Narsist Partnerle mi Birliktesiniz?”
Narsist Partner Özellikleri
En kısa ve basit tanımıyla narsisizm, kişinin kendini sevmesi olarak bilinen bir kişilik bozukluğudur. Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler; sınırsız başarı, zeka, güç ve sevgiye sahip olduklarını düşünürler. Kendilerinin, özel ve eşi benzeri bulunmayan biri olduklarına dair katı inançları vardır. İsteklerine ulaşmak için başkalarını kullanır ve başkalarının duygularını, ihtiyaçlarını anlayıp empati kuramazlar. Narsist bireyler her ne kadar büyüklemeci davranışlar sergileseler de aslında düşük özgüvenleri vardır. Bu eksikliklerini de sürekli başkalarından övgü ve onay almaya çalışarak gidermeye çalışırlar.
Konuşmaları hep o yönetir: Narsist bireyler kendileri hakkında konuşmaya bayılırlar ve size diyalog yapma şansı pek tanımazlar. Duygu ve düşüncelerinizi ona duyurmakta zorlanabilirsiniz. Eğer sizinle bir fikir ayrılığına düşerse, sizin fikirlerinizi kendi istediği şekilde düzeltme, görmezden gelme veya ciddiye almama yoluna gider.
Konuşmanızı böler: Bir narsist konuşmanızı böler ve konuyu hemen kendine çevirir. Sizinle ilgili konulara çok fazla ilgi göstermez.
Sınırlarınızı ihlal eder: Onun için kendi sınırları, kendi istekleri önemlidir. Sizin sınırlarınızı ihlal edip kendi istediği şekilde şekillendirir.
Dünya onun etrafında döner: Başkalarının kendilerine hep öncelikli davranmasını ister. Başkalarının onun ihtiyaçlarına hizmet etmesini bekleyen bu bireyler, karşılığında onlara bir şey vermek zorunda da hissetmezler. Adeta dünya onların etrafında dönmektedir.
İlginizi kazanana kadar sizin onun için çok özel ve önemli olduğunuzu hissettirir: Narsist bireyler; dikkat çekici ve oldukça ikna edicidir. Size ilgileri varsa size kendinizi çok özel ve arzu edilir hissettirir. Ancak sizi elde ettikten sonra ilgisini kaybeder ve sizi çıkardığı bulutların üzerinden bu sefer de aşağıya atar.
Büyüklenmeci tavır içerisindedir: Kendilerini çok önemli görür ve beğenirler. Her şeyin en iyisi ve doğrusunu onlar bilir, sınırsız zeka ve güçleri vardır, her şeyin kontrolü onların elindedir…
Sürekli manipüle ederler: Narsist birey, merkeze kendini koyar ve etrafındaki kişileri kendi istek ve ihtiyaçları doğrultusunda manipüle eder. Bu kişilerde empati yoksunluğu vardır. Başkalarının duygu ve düşüncelerini düşünmek yerine kendi ihtiyaçlarının karşılanıp karşılanmamasıyla ilgilenirler sadece.
Bazı narsistler ise suçlama yoluyla manipüle ederler. Kendilerini kurban olarak gösteren bu tip narsistler, duygularınızla oynayarak sizi sebepsiz fedakarlıklar yapmaya zorlayabilir.
İlişkide Narsizm
Narsist birey açısından ilişki;
Partneri belirleme – kişiliğini analiz etme – zaaflarını kullanarak ona en çok istediği şeyleri altın tepside sunar gibi yapma – partneri ele geçirme – değersizleştirme – istismar etme ve sömürme – partnere en çok yaralanacağı yerlerden darbe verme – cezalandırma – terk etme – sessizlik- geri dönme – zaaflarını kullanarak ona en çok istediği şeyi daha kısa süre boyunca sunar gibi yapma – onu tekrar ele geçirme – değersizleştirme – istismar etme ve sömürme – en çok yaralanacağı yerlerden daha büyük darbeler verme – cezalandırma – terk etme – sessizlik – geri dönme… Tekrar, tekrar, tekrar…
Narsist partnerle olan birey açısından ilişki;
Hayatının aşkını bulduğunu düşünme – hayatının aşkını bulduğuna kesinlikle ikna olma – kötü davranmaya başlaması – uzaklaşması – bunun için kendinizi suçlama – düzeltmek için çaba gösterme – sizinle ilgilenmesini bekleme – sizinle ilgilenmesi – artık düzeleceğini umut etme – canınızı acıtması – ona kızmanız – ona kızdığınız için sizi cezalandırması – sessizlik – hiçbir şey olmamış gibi geri gelmesi – affetme – yaptıklarını unutma – hayatınızın aşkı olduğuna tekrar ikna olma (yoksa geri gelmezdi düşüncesi) – kötü davranmaya başlaması – uzaklaşması -kendini suçlama… Tekrar, tekrar, tekrar…
Bu döngü bu şekilde sonsuza kadar devam edebilir. Ta ki kurban pozisyonundaki taraf olayı anlayana ve içinden çıkma gücünü kendisinde bulana kadar.
Narsist Partnere Nasıl Yaklaşılmalı?
Partnerinizin narsist olduğunu düşünüyorsanız ilişkiniz içinde kendi düşünce ve davranışlarınızla ilgili kararlı ve tutarlı olmalı ve sınırlarınızı ihlal ettirmemelisiniz. Haklı olduğunuz konudaki düşüncelerinizi belirtip kararlı olun ve onları ikna etmeye çalışmayın. Çünkü ikna etme çabası narsistlerin büyüklük duygularını besler ve daha sert bir biçimde kendi haklılıklarını savunmalarına neden olmaktadır.
Narsistler için sadece kendilerini önemli ve değerli oldukları için sizin ihtiyaçlarınızı pek anlayıp göremezler. Ayrıcalığı hak ettiklerine inanırlar ve özel görülme beklentisi içinde olurlar. Övgüden hoşlanırlar ve övülmek için ortam yaratırlar. Övgüyü ise gerçekten bir şeyi başardıkları zaman onlara vermelisiniz. Kişiliklerini değil, sadece güzel davranışlarını takdir edebilirsiniz.
Eleştiriye karşı oldukça hassastırlar. Pozitif eleştiri karşısında bile kendilerimi aşağılanmış hisseder ve öfkeyle yaklaşırlar. Öfkeleri karşısında ise onları alttan almamak, yatıştırmaya çalışmamak ve geri adım atmamak gereklidir. Öfkelerine öfkeyle karşılık vermeyin. Sizi haksız duruma düşeceğiniz bir yerden yakalamak konusunda ustadırlar ve kolaylıkla mağdur pozisyonuna geçebilirler. Sakin bir şekilde “Ben bu öfkeyi hak etmiyorum, öfken geçtiğinde konuşmak daha iyi olur bence” gibi ifadeler kullanmak, uzaklaştığınızı belli etmek daha yararlı olabilir. Eleştiri yaparken de kişiliklerini değil, davranışlarını hedef alın. Suçlayıcı ifadelerden kaçınarak, fikir ve görüş bildiren, ben dilini kullandığınız ifadelerde bulunabilirsiniz.
