Yazının başlığını okuyunca birçok kişinin yazının geri kalanını oldukça merak ettiğinin farkındayım. Hazır bu aralar yine kafamızı çevirdiğimiz çoğu zaman, gözümüze sokulan “Yeni Sezon İndirimi” olarak nitelendirilen birçok markanın yaptığı ara indirimler varken bu tehlikeye karşı “Alışverişte Mindful Olabilmek” konulu bir yazıyı sizlerle paylaşmak istedim.
Mindfulness Nedir?
Son zamanlarda birçok kişinin dilinden düşmeyen mindfulness kelimesi ve teknikleri almış başını gidiyor zaten. Peki nedir bu mindfulness dediğimiz şey diye başlayacak olursak en basit tanımıyla, “şimdiki an” demektir. Yani şu anda etrafında ve kendinde gerçekleşenleri olabildiğince oldukları gibi fark etmektir. Zihninden geçen düşünceleri görmek, yaşadığın duyguları, vücudundaki hisleri oldukları gibi algılamak ve normalde yaptığın gibi gerçekleşenleri isimlendirmediğin ve yargılamadığın için tepki vermeden onlarla kalabilmektir.
Belki de, “Peki bu durumun alışverişte bize nasıl bir faydası olacak ki?” dediğinizi duyar gibiyim. Ancak ortalama bir tüketicinin ürünleri satın alırken ki kararlarının yaklaşık %60lık bir oranının içgüdüsel ve anlık olduğunu biliyor muydunuz? Ya da aldıklarının yarısını uzun yıllar boyunca tuttuklarını ama kullanmadıklarını?
Son zamanlarda özellikle de pandemiden dolayı geçirdiğimiz zorlu karantina sürecini düşünürsek online yapılan alışverişlerle bir şeyler almak tüketiciler için oldukça kolay ve çabasız bir aktivite olmaya başladı. Kendinizi iyi hissetmediğiniz, moraliniz bir şeye bozulduğunda veya sinirlendiğinizde hop hemen sevdiğiniz bir markanın uygulamasında veya internet sitesinde dolaşarak hızlı ve kolayca sipariş verebiliyorsunuz. Üstelik sonra onlar da çok kısa bir sürede ayağınıza kadar gelmiş oluyor. Ya da instagramda gezerken, gelen bir maille yine aynı şekilde kendinizi alışveriş yaparken bulabiliyorsunuz.
Alışverişte Mindfulness Tekniklerini Kullanabilmek
Peki bu başta bahsettiğimiz mindfulness tekniklerini alışveriş yaparken nasıl kullanacağız?
Öncelikle, “hangisi ihtiyacınız hangisi ise isteğiniz” buna karar vermelisiniz. Alışveriş esnasında kendinizin, nefesinizin, mevcut ruh halinizin, bedensel duyumlarınızın farkında olun. Böylece neye gerçekten ihtiyacınız varken neye ise içgüdüsel olarak yöneliyorsunuz bunun farkında olacaksınız.
Önceden mutlaka alışveriş listesi yapın. Ne için alışveriş yaptığınızı unutmayın ve ona mutlaka sadık kalın.
Bir şeyi alırken düşünün ve alacağınız şeye dokunun. “Onu ne kadar kullanacaksınız, kumaşı nasıl, ne kadar işinize yarayacak?” gibi sorulara cevap vermeye çalışarak o anda orada olmaya çalışın.
En önemlisi mindfulnessın amacı olan, tamamen o anın ve sürecin mümkün olduğunca farkında olmaya çalışın. Kötü bir gün geçirdiyseniz, aceleniz varsa alışverişe başlamadan önce 10 dakika kendinize izin vererek durun. Bu esnada nefesinizi fark edin, etrafınızı fark edin.
Online alışverişte ise, kredi kart bilgilerinizi alışveriş site ve uygulamalarına kaydetmeyin. Kayıtlı olan kredi kartınız maalesef alışveriş yaparken işinizi oldukça kolaylaştırdığı için alım sürecini de oldukça hızlandırıyor. Oysa önce kartınızı bulmanız, sonra bilgilerinizi girmeniz size alım öncesi zaman kazandıracağı için anı fark etmenizi daha kolaylaştıracaktır.
Uzman Klinik Psikolog Ece MENGÜTAY