İtalya’ya Giriş: Roma 101
İtalya’nın en güzel şehirlerinden birine gidelim bugün. Her mevsimde keyifle tekrar tekrar gitmelik büyüleyici bir rota, Roma!
İster tek başınıza ister sevdiklerinizle birlikte yaşayan bir tarihi gezebilir; lezzetli pizzaya, makarnaya, kahveye ve tiramisuya doyarken Antik Roma tarihine ilgi duyuyorsanız birbirinden güzel müzeleri ziyaret edebilirsiniz. Roma’da nasıl bir deneyim yaşamak isterseniz en güzeli sizi bekliyor.
Genel başlıklar altında Roma’ya ilk kez gitmeyi düşünenler için minik bir rehberle başlayalım.
Roma’ya Ne Zaman Gitmeli?
Roma, her mevsim keyif alınabilecek bir rota olsa da tatilden beklentinize göre gideceğiniz zamanı ayarlamak daha iyi olabilir. Müzelerini, sokaklarını ve şehri rahatça gezmek adına en güzel aylar nisan, mayıs, haziran ve eylül. Bu aylarda şehir hem yaz dönemindeki kadar kalabalık değil hem de hava güneşli ve hafif serin olduğu için gezmesi daha keyifli diyebilirim. Temmuz-ağustos dönemi hava çok sıcak olduğu için tüm gün gezmeniz zor olabilir. Fakat burada da seçeneğiniz, şehri gezmeye sabah serinliğinde başlayarak öğlen sıcağında müze gezmek veya konakladığınız yere dönerek akşamüstüne kadar dinlenmek olabilir. Sonrasında kaldığınız yerden gezmeye devam etmenin tadını çıkarabilirsiniz çünkü şehir akşamüstünden gecenin geç saatlerine kadar canlı ve hareketli oluyor. Eğer seçeneğiniz varsa Roma’ya ağustos ayı dışında gitmenizi öneririm çünkü ağustos aynı zamanda İtalyanların da tatil dönemi olduğu için şehrin bir kısmı özellikle 15 Ağustos’tan ay sonuna kadar dükkanlarını kapatabiliyor. Turistik noktalardaki dükkanlar açık oluyor ama daha yerel restoran ve kafelere gitmek isterseniz umduğunuzu bulmakta zorlanabilirsiniz. Eylül ayında hala yaz mevsiminin tatlı havası devam ederken bunaltıcı sıcaklar bitiyor, şehir yeniden canlanıyor ve gezmesi daha keyifli hale geliyor. Yağmura ve soğuğa aldırmayanlardansanız ekim-aralık dönemi de iyi bir seçenek olabilir. Böyle havalara tedbirli yakalanmak için valizinize minik bir şemsiye ve botlarınızı eklemeyi ihmal etmeyin derim.
Roma Nasıl Gezilmeli?
Roma, yaşayan tarihi bir şehir! Eski Roma fotoğraflarında gördüğünüz çoğu yapıyı bugün hemen hemen aynı şekilde canlı olarak görebiliyorsunuz, neredeyse hepsi büyük bir özenle korunmuş. Bu nedenle buraya geldiğinizde sanki fotoğrafın içine girmiş gibi oluyorsunuz, öylesine güzel öylesine büyüleyici… Dolayısıyla rüya gibi olan bu şehir en güzel yürüyerek geziliyor. En rahat ayakkabılarınızı alın, uzun keşif yürüyüşlerine hazır olun. Çünkü sokaklar normalde yürümeyi sevmeyenler için bile etkileyici bir hale bürünebiliyor. Tabii ki toplu taşıma ve taksi ile ulaşım mümkün ancak gitmek istediğiniz rotalara doğru yürürken bloglarda pek görmediğiniz, turistik olmayan ama büyüleyici güzellikte sokaklardan geçiyorsunuz.
Roma Havaalanından Roma Merkez’e Ulaşım ve Şehir İçi Ulaşım
Roma’da iki tane havaalanı mevcut: Fiumicino Havaalanı ve Ciampino Havaalanı. Her ikisinden de Roma Termini merkez tren istasyonuna kalkan otobüs firmaları var, ayrıca Fiumicino havaalanından Roma Termini’ye normal tren ve Leonardo Express Tren (hızlı tren) de bulunuyor.
Otobüs: Roma Fiumicino havaalanından çıktığınız kapıdan(T3) sağa dönüp, 12. peronu görene kadar yürümeye devam ederseniz, Termini merkeze giden mevcut otobüs firmalarını ve saatlerini görebilir, biletinizi alıp trafiksiz durumda yaklaşık 45 dakikada Roma Termini merkez tren istasyonuna ulaşabilirsiniz.
Tip: Otobüs biletini gidiş dönüş olarak alırsanız veya bileti online olarak web sitesinde alırsanız daha uygun fiyatlı oluyor.
Otobüs, tren ve hızlı tren için detaylara linklerden ulaşabilirsiniz:
https://www.sitbusshuttle.com/en/
Trenitalia Normal Tren: https://www.trenitalia.com/en.html
Leonardo Express Hızlı Tren: https://leonardo-express.com/en/en-leonardo-express-tickets/
Eğer tren biletini online alırsanız bir yere okutmanız gerekmiyor fakat havaalanında tren bilet kontuarından bilet aldıysanız trene binmeden önce bileti okutabileceğiniz küçük makineler var, biletinizi bu noktada mutlaka okutup öyle trene binmelisiniz.
Taksi: Fiumicino havaalanı ile Roma Termini tren istasyonu arası fiyatlar değişkenlik göstermekle birlikte genel tarife yaklaşık 50 Euro. (Kasım 2022)
Roma, yürüyerek gezmesi çok zevkli bir şehir olsa da bazı noktalarda toplu taşımaya ihtiyaç duyma ihtimalinize karşın toplu taşımaya da kısaca değinmek isterim. Şehirde toplu taşıma kullanacak olursanız, metro ve otobüsler dakik olmamakla birlikte (malum İtalyanların zamanla ilgili minik bir sıkıntısı mevcut) toplu taşımayla şehrin her yerine ulaşım sağlanıyor. Burada da kalacağınız gün sayısına göre metro, tramvay ve otobüs için geçerli olan ulaşım kartlarından alabilirsiniz. Ulaşım kartlarını, mavi fon üzerinde beyaz “T” harfiyle yazılı Tabacchi büfelerden veya metro girişlerinde otomatik makinelerden satın alabilirsiniz.
Aldığınız kartı, otobüse veya tramvaya ilk bindiğinizde sarı renkli kart okuyucuya okutmanız gerekiyor. Aksi durumda otobüste veya tramvayda bilet kontrol eden çalışanlar, size 50 Euro gibi bir ceza kesiyor. 50 Euro’yu daha lezzetli yerlerde ve müzelerde harcayacağız, o yüzden biletleri mutlaka okutalım.
Tek kullanımlık biletler 1,5 Euro, bu biletin 100 dakika geçerliliği var, otobüs ve metro aktarması yapabiliyorsunuz. 24 Saat, 72 Saat ve 1 haftalık geçerli olmak üzere farklı bilet seçenekleri mevcut. İlk kullanımda, otobüste, tramvayda veya metroda kartı okutmanız yeterli, kartın geçerlilik süresi ilk okuttuğunuz andan itibaren başlıyor. Ulaşım kartınızın görevliler tarafından kontrol edilme ihtimaline karşın kartınızı saklamanızı tavsiye ederim.
Avantajlı Bir Bilgi: Roma Pass
48 veya 72 saat geçerliliği olan, belirli müzelere sıra beklemeden giriş sağlayan ve kartı kullandığınız süre boyunca ücretsiz şehir içi ulaşımını sağlayabileceğiniz avantajlı bir kart (havaalanından merkeze ulaşımınız karta dahil değil). Kartı, ister online ister havaalanındaki turist bilgilendirme noktasından isterseniz de şehir içindeki turist bilgilendirme ofislerinden satın alabilirsiniz.
Detaylarını incelemeniz için linki burada: https://www.romapass.it/en/buy/
Hangi müzelerde geçerli olduğu detayı da burada: https://www.romapass.it/en/museums/
Roma’da Nerede Kalmalı?
Kalmak isteyeceğiniz bölgenin özelliklerine göre birkaç sokak ve mahalle ismi vereceğim ki bu noktalara yakın ister otel isterseniz Airbnb’de keyifle vakit geçirebilirsiniz.
Turistik noktalara yakın olmak istiyorsanız: “Rione i Monti” bölgesi Kolezyum’un olduğu kısım; güzel sokakların birinde eski asansörlü, renkli ahşap panjurlu bir Airbnb’de kalırsanız İtalyan deneyimini tam anlamıyla yaşamanız mümkün. Via dei Fori Imperiali, Via Cavour, Via Labicana ve bu sokaklara yakın sokaklarda da konaklama yapılabilir.
Önceliğiniz canlı sokaklara ve meşhur Trastevere bölgesine yakın olmaksa: Piazza di Santa Maria, Viale di Trastevere noktalarına yakın yerlerde konaklayabilirsiniz.
Önceliğiniz daha sakin sessiz bir noktada kalmak, Termini merkez tren istasyonuna yakın olmak, yürüyerek veya toplu taşımayla istediğiniz yere rahat ulaşmaksa: Porta Pia, Via Nomentana, Viale Regina Margherita noktalarına yakın yerler iyi bir seçim olabilir.
Uygun fiyatlı bir hostelde kalmak isterseniz, temiz, güvenli ve Termini tren istasyonuna yürüme mesafesinde olan, Amerikalı bir çift tarafından işletilen “The Beehive Rome” hostelini tavsiye ederim, kendi sitelerinden daha uygun fiyatlar sunuyorlar: https://www.the-beehive.com/
Roma’da Gezilecek Yerler:
Google’a yazdığınız anda karşınıza çıkacak çoğu turistik noktaları hızlıca yazacağım fakat sonrasında nasıl bir rota izlerseniz daha kolay ve kısa sürede hepsini görebilirsiniz bundan bahsedeceğim. Roma, bence tek seferde gezilerek bitecek bir yer değil ama ilk geliş için en az 3 günlük planlama yapmanızı öneririm.
3 günde bolca gezmek isterim derseniz, gezi rotası önerim şu şekilde olacak:
1.Gün:
1- Villa Borghese
2- İspanyol Merdivenleri (Scalinata di Trinita dei Monti)
3- Trevi Aşk Çeşmesi (Fontana di Trevi)
4- Pantheon
5- Navona Meydanı (Piazza Navona)
6- Kutsal Melek Kalesi (Castel Sant’Angelo)
7- Venedik Meydanı (Pizza Venezia)
8- Roman Forumu (Foro Romano)
9- Kolezyum (Colosseo)
Spor ayakkabılar giyildiyse ve yürümeye hazırsanız hangi konuma yakınsanız o noktadan başlıyoruz, dilerseniz Villa Borghese’de sabah yürüyüşü yaparak güne sakin bir başlangıç yapabilir dilerseniz de Kolezyum manzaralı bir kafede sabah kahvenizi yudumlayabilirsiniz.
Villa Borghese’den başlarsanız, Villa Borghese’de keyifli bir park turu yaptıktan sonra Viale Gabriele D’annunzio caddesinden yola devam ettiğinizde İspanyol merdivenlerinin başına ulaşacaksınız. Merdivenlerden inip sağdaki ilk sokaktan devam ettiğinizde (Via Borgognona) Pantheon’a ulaşacaksınız.
Buradan Via Giustiniani sokağını takip ederek Corso del Rinascimento caddesine çıkar çıkmaz sağa döndüğünüzde karşınızda Navona Meydanı’nı bulacaksınız. Navona Meydanı’ndan sonra Ponte Umberto I köprüsünü takip ederek Castel Sant’Angelo’ya veya Via del Plebiscito sokağını takip ederek Venedik Meydanı’na, bu noktadan da Via dei Fori Imperiali sokağını takip ederek hem Kolezyum’a hem Roman Forumu’na kolaylıkla ulaşabilirsiniz.
2.Gün:
1- Vatikan ve Sistine Şapeli
2- Trastevere
Vatikan ve Sistine Şapeli, Roma’da mutlaka görülmesi ve vakit ayrılması gereken yerlerden biri. Önceden online giriş bileti almanızı ve buna rağmen sırada vakit kaybetmemek için açılış saatinden yarım saat önce gitmenizi tavsiye ederim, burada rahatlıkla yarım güne yakın vakit geçirilebilir. Sistine Şapeli’nin tavanında Michelangelo’nun tamamlaması yaklaşık 4 yıl süren, Rönesans dönemini anlatan inanılmaz güzellikte tavan fresklerini görmeden, tavanın ortasında yer alan ünlü Adem’in Yaratılışı resmini incelemeden, Sistine Şapeli’nin her bir detayına hayran olmadan buradan ayrılmamalısınız.
Online bilet için: https://tickets.museivaticani.va/home
Vatikan sonrası yakın çevrede bir şeyler atıştırıp biraz dinlendikten sonra hem gündüzünü hem gecesini yaşamak adına akşamüstü saatlerinde Trastevere bölgesine geçerek çok keyifli bir zaman geçirebilirsiniz.
Trastevere, oldukça turistik bir bölge olsa da yerel halkın da tercih ettiği restaurantlar ve kafeler var. Bu nedenle hem turistik hem yerel havayı solumak adına harika bir bölge. Benim Roma’da vakit geçirmeyi en çok sevdiğim bölge. Hem çok lezzetli yemek alternatifleri var hem de sokakları gezmesi çok güzel bir mahalle diyebilirim. Köprülerden birine yürüyerek (Ponte Garibaldi veya Ponte Sisto iyi birer alternatif) gün batımını Tiber Nehri’nde izleyebilir, ardından hava tam kararmadan Trastevere’nin renkli ve canlı sokaklarına dalabilirsiniz.
3.Gün:
Müzeler: Eğer hangi müzeye gideceğinize dair fikriniz yoksa Capitolin Müzesi, Galleria Borghese ve Vatikan Müzeleri bence zaman ayırmaya değer. Bu noktalar içinizdeki sanat aşkını pekiştirecek, hayranlık uyandıracak eserlerle dolu.
Roma’da Ne Yenmeli:
Bu kısımda başlıklar halinde mutlaka denemeniz gereken tipik Roma mutfağına özgü yemeklerin isimlerini ve içeriklerini anlatacağım, sonraki yazılarda Roma’daki en iyi pizza, makarna, tiramisu nerede yenir detayları gelecek, takipte kalın!
Makarnalar:
1- Carbonara: Roma’ya özgü en meşhur makarna! Pancetta veya guanciale adı verilen domuz eti, yumurta, Pecorino Romano peyniri, karabiberden hazırlanan sosuyla, ağzınızda bıraktığı kremamsı bir tatla makarnanın en lezzetli haline doyacaksınız. İlk kez deneyenler için sosu biraz ağır gelebilir fakat birkaç kere yedikten sonra tadına alışıp bayılacağınız bu lezzete mutlaka şans vermelisiniz.
2-Cacio e Pepe: Karabiber ve Pecorino peyniri. İçerik son derece basit fakat tadı çok başarılı. Kremalı bir makarna yiyormuşsunuz hissi yaşasanız da makarnada krema veya benzeri bir malzeme yok. Daha sade ama kesinlikle lezzetli bir makarna.
3- All’Amatriciana: Carbonara’nın yumurtasız ama domates soslu hali, bu makarnanın da seveni çok ama oyum Carbonara’dan olacak.
4- Gricia: Carbonaranın yumurtasız şekilde hazırlanmış hali, tabii ki lezzetli. Her bir makarna versiyonuna şans verebilirsiniz, bence bu da oldukça keyifli bir alternatif.
Pizza: Pizzanızı hangi malzemeyle seviyorsanız onu tercih edebilirsiniz fakat mutlaka dilim pizza “pizza al taglio” satan yerlere uğramanızı öneririm. Tipik Roman pizzası, büyük dikdörtgen hamurlar üzerine, farklı malzemelerle çeşit çeşit hazırlanıyor, hamuru incecik de değil Napoli pizzası gibi kalın hamurlu da değil. Yedikten sonra ağırlık hissi yaratmadığından kaç dilim yediğinizi unutabilir, farklı versiyonlarını deneyip her birine bayılabilirsiniz. Mantar seviyorsanız trüf mantarlı, porcini mantarlı; salam seviyorsanız baharatlı salamlı ve her türlü mozzarella ve peynirli alternatifleri denemenizi öneriyorum.
Suppli : İçi genellikle peynir, domates ve değişik soslarla dolu hazırlanan pirinç topunu, dışını çıtır çıtır paneleyerek kızarttıkları harika bir sokak lezzeti. Roma’da suppli ismi verilirken İtalya’nın güneyinde arancini deniyor. Şekil ve iç malzemesi biraz değişiklik gösterse de her ikisi de çok lezzetli. Roma’ya geldiğinizde, pizzacılarda veya suppli dükkanlarında çeşitlerini bulabilirsiniz.
Carciofi alla Romana: Enginar mevsimine denk gelirseniz, enginarı farklı bir kızartma şeklinde sunuyorlar, çok lezzetli ve Roma’ya özgü bir tat!
Tiramisu: Gittiğiniz hemen her restaurantta ev yapımı tiramisu bulunuyor, fiyatları ve sunumları değişse de tadı genel olarak çok başarılı oluyor. İtalyan tipi tiramisu daha kremamsı, az kedi dilli, yoğun kahve ve kakao aromalı oluyor. Daha önce yediğiniz tüm tiramisuları unutun, buradaki lezzet bambaşka!
Spritz: Roma’ya değil ama İtalya’ya özgü bu kokteyli, yemekle tüketmektense yemek öncesi veya sonrası kokteyl olarak denemenizi öneririm. Menüde biri Aperol ile biri Campari ile hazırlanan iki tip spritz seçeneği görebilirsiniz. Aperol ile hazırlananın rengi daha turuncu, tadı daha tatlı, Campari ile hazırlanan versiyonda ise tadı daha buruk ve rengi kırmızı oluyor, ikisi de çok lezzetli!
Dondurma: Genel olarak İtalya’da yiyeceğiniz dondurmanın lezzetini katlamak için minik bir önerim olacak. Satılan dondurmayı, cam tezgah arkasında tepeleme şekilde ve aşırı canlı renklerle renklendirilmiş olarak görüyorsanız, turistik ve çok da lezzetli olmayan bir dondurma yemek üzeresiniz. İtalyanlar, iyi yapılmış dondurmanın taze meyvelerden hazırlanması gerektiğini ve bu dondurmayı, cam tezgah yerine çelik dondurma kapları içinde saklamanın önemini vurgular. Bu nedenle çelik dondurma kalıpları içinde dondurmayı göremediğiniz yerlerden en azından bir kere denemenizi ve tat olarak diğerleriyle kıyaslamanızı öneririm.
Roma Hakkında Minik Minik Öneriler:
* Rahat bir spor ayakkabı ve beklenmedik hava durumları için minik bir şemsiye Roma’da hayat kurtarır.
* Topuklu ayakkabıyla yürümeye uygun bir yer değil, şehrin eğri büğrü taşları, beklenmedik yokuşları var.
* Turistik noktaları gezerek keyfini çıkarmanızı ancak turistik noktalardaki restaurantlar yerine arka sokaklardaki restaurantları tercih etmenizi lezzet ve fiyat anlamında daha mutlu olmanız adına tavsiye ederim.
* Roma Termini merkez istasyonda veya Fiumicino havaalanında Vodafone, Iliad gibi operatörlerden turist sim card alarak, 10-20 Euro gibi fiyatlarla internet paketli hat alabilirsiniz. İnternetiniz, şarjınız ve Google Maps’iniz olduğu sürece Roma’da asla kaybolmazsınız.
* Google Maps, Roma’da toplu taşıma alternatiflerini görmek için baya kullanışlı oluyor, internet paketiniz varsa yolunuzu bulma konusunda hiç sıkıntı yaşamazsınız. Her an internete erişiminiz olmayacaksa gitmeden önce Roma’yı Google Maps’te telefonunuza çevrimdışı olarak indirmenizi tavsiye ederim.
* Roma genel olarak gezmesi keyifli ve nispeten güvenli olsa da Termini tren istasyonunda, metroda, kalabalık turistik noktalarda dikkatli olmanızı, rahatlıkla kontrol edebileceğiniz önden bağlamalı çantalar ile gezmenizi öneririm.
*Roma’da sokaklarda göreceğiniz sürekli su akan çeşmelerden rahatlıkla su içebilirsiniz. Çeşmenin kaynağı şehrin tepesindeki dağlardan geliyor, özellikle yazın buz gibi ve lezzetli oluyor.
* Bar olarak geçen kafelerde kahveyi ayakta içmekle oturarak içmek arasında, pizzayı elinize almakla oturarak yemek arasında fiyat farkı uygulayabilirler, her kafede ve pizzacıda durum böyle olmasa da turistik noktalarda bunu yaşayabilirsiniz.
Buraya kadar okuyup da Roma biletinizi almak için yan sekmeyi açtınız mı? Açmadıysanız, şimdi almanın tam zamanı!
Eşsiz bir deneyim sizi bekliyor! Roma’ya çıkılan bir yolun kötü olma ihtimali yok, hadi şimdi alın o bileti!
Roma’dan ve İtalya’dan yeme, içme ve gezi tavsiyeleri için takipte kalın!
Sevgiler!